Czym jest atopowe zapalenie skóry głowy?
Atopia to jedna z chorób cywilizacyjnych – jeszcze na początku XX wieku egzema dotyczyła zaledwie procenta ludzkości. Współcześnie na atopowe zapalenie skóry może cierpieć nawet około 30% populacji. Schorzenie to ma podłoże alergiczne, ale dużą rolę odgrywają w nim również czynniki środowiskowe oraz genetyczne.
Atopowe zapalenie skóry głowy, jak sama nazwa sugeruje, dotyczy skóry na głowie. Jest to przewlekła choroba, której przebieg można łagodzić, a nawet sprawić, by choroba weszła w fazę remisji na dłuższy czas. Niestety, jak dotąd, nie udało się opracować kuracji, która gwarantowałaby całkowite wyleczenie. Po okresie bezobjawowym może więc nastąpić nawrót dolegliwości.
Egzema na skórze głowy – objawy
Rodzaj oraz stopień nasilenia objawów atopowego zapalenia skóry głowy jest uzależniony od przebiegu choroby. Do najczęstszych objawów należą:
- Zaczerwienienie skóry głowy.
- Uporczywy świąd.
- Suchość skóry głowy i skłonność do podrażnień.
Ponieważ w przebiegu AZS skóry głowy charakterystycznym symptomem jest świąd, osoby chorujące bardzo często mimowolnie drapią się, powodując powstawanie skaleczeń i uszkodzeń skóry. Otwiera to drogę do powstawania zakażeń bakteryjnych i nadżerek. W zaawansowanym przebiegu choroby może dochodzić nawet do utraty włosów.
Co powoduje atopowe zapalenie skóry głowy?
Bezpośrednią przyczyną AZS jest nieprawidłowa reakcja organizmu na niewielkie dawki antygenów, co przyczynia się do nadmiernego produkowania przeciwciał IgE, których rolą jest neutralizowanie reakcji alergicznych. Pośrednio na występowanie AZS oraz innych reakcji alergicznych wpływają poniższe czynniki:
- Ekspozycja na alergeny – w zależności od tego, na co jest się uczulonym, wystąpienie objawów lub zaostrzenie przebiegu AZS może wywołać alergen wziewny (na przykład pyłki roślin), pokarmowy (na przykład spożycie orzechów) lub pochodzenia zwierzęcego (ślina, sierść).
- Narażenie na kontakt z substancjami drażniącymi – podobnie, jak alergeny, na organizm osoby z AZS mogą wpływać niektóre substancje stosowane w kosmetykach, środkach czystości, a nawet stosowane przy produkcji odzieży, pościeli lub mebli.
- Czynniki środowiskowe – atopowe zapalenie skóry jest jedną z chorób cywilizacyjnych, na której występowanie duży wpływ mają zmiany i specyfika środowiska, w jakim się żyje. Im bardziej jest ono zanieczyszczone, tym gorzej.
- Czynniki genetyczne – występowanie alergii oraz AZS bardzo często ma charakter rodzinny.
Na występowanie i zaostrzenie objawów AZS wpływać może także wiele innych czynników dodatkowych, jak wysokie temperatury, ogrzewanie, błędy dietetyczne, problemy hormonalne, a nawet czynniki psychosomatyczne.
Jak leczyć atopowe zapalenie skóry głowy?
Podstawą do rozpoczęcia jakichkolwiek kuracji powinna być potwierdzona diagnoza medyczna. Jeśli dostrzegasz na swojej skórze głowy rumień, suchość oraz odczuwasz świąd, umów się na konsultację trychologiczną lub dermatologiczną. To może być właśnie AZS, ale niekoniecznie – podobnie mogą objawiać się różnego typu infekcje grzybicze skóry głowy, a także różnego rodzaju alergie kontaktowe.
Dermatolog lub trycholog, po obejrzeniu Twojej skóry głowy, może zlecić również wykonanie dodatkowych badań – na przykład z krwi albo pobrać wycinek skóry do dalszej diagnostyki. Jeśli okaże się, że rzeczywiście cierpisz na AZS skóry głowy, musisz uzbroić się w cierpliwość – to choroba przewlekła, którą jednak można kontrolować, a jej przebieg łagodzić na tyle, by pozostawała w remisji lub dawała jedynie nieznaczne objawy.
Jak może być leczona egzema skóry głowy?
- Farmakologicznie – w leczeniu atopowego zapalenia skóry głowy wykorzystywane są zarówno środki do stosowania miejscowego (na przykład maści, kremy i płyny z glikokortykosteroidami), jak i środki podawane doustnie (na przykład antybiotyki, leki sterydowe i biologiczne).
- Poprzez odpowiednią pielęgnację – skórę głowy, na której zdiagnozowano AZS, należy traktować z delikatnością i pielęgnować przy pomocy specjalistycznych szamponów trychologicznych i emolientów.
- Przy pomocy specjalistycznych zabiegów – mogą mieć one działanie wspierające proces leczenia, jak również niwelujące skutki choroby (na przykład hamujące łysienie).
Jakie są zabiegi na atopowe zapalenie skóry głowy?
- Terapia światłem LED – to bezbolesny i nieinwazyjny zabieg o działaniu rewitalizującym. W przypadku skóry z AZS korzystne jest nie tylko działanie rewitalizacyjne, ale też fakt, że zabiegi światłem LED ograniczają stany zapalne oraz redukują dolegliwości bólowe oraz związane ze świądem.
- Infuzja tlenowa – jeśli kondycja skóry głowy mogłaby ulec poprawie na skutek aplikacji określonych substancji, warto rozważyć ich podanie metodą infuzji tlenowej. Zabieg sprzyja lepszemu wchłanianiu preparatów w skórę oraz sam w sobie poprawia dotlenienie skóry.
- Mezoterapia mikroigłowa – to metoda iniekcji wybranych substancji w głąb skóry. Przy AZS skóra wymaga regularnego nawilżania, a także wzmacniania. Można więc rozważyć mezoterapię mikroigłową z zastosowaniem preparatu z kwasem hialuronowym lub peptydami.
Atopowe zapalenie skóry głowy – domowe sposoby
Metody domowe nie zastąpią profesjonalnych kuracji leczniczych lub zabiegów, ale mają ogromne znaczenie pomocnicze – odpowiednio dobrana pielęgnacja skóry z AZS jest bowiem kluczowa, by łagodzić dolegliwości w życiu codziennym.
Co robić, a czego nie robić, by zniwelować objawy atopowego zapalenia skóry głowy?
- Ogranicz ekspozycję na alergeny – w razie potrzeby skonsultuj się z alergologiem i wykonaj testy. Zwracaj uwagę nie tylko na alergeny oddziałujące kontaktowo, ale też na to, co jesz. Wielu chorych na AZS obserwuje zaostrzenie objawów w przypadku nieprzestrzegania zaleceń dietetycznych.
- Korzystaj z kosmetyków dedykowanych osobom z AZS – bez problemu znajdziesz takie szampony, ale też innego rodzaju produkty, które ułatwią Ci codzienną pielęgnację skóry. Pamiętaj o tym, by szampon spłukiwać letnią wodą – najlepiej w temperaturze około 37 stopni Celsjusza.
- Nie przegrzewaj się – wysokie temperatury nasilają świąd i potrzebę drapania się. Utrzymuj niższe temperatury w domu w okresie grzewczym, zrezygnuj z noszenia wełnianych czapek na rzecz kaptura z gładkich i niegryzących materiałów.
- Nie szoruj skóry głowy ręcznikiem, ogranicz nadmierną stylizację włosów – staraj się obchodzić ze skórą głowy tak delikatnie, jak to możliwe. Często zmieniaj ręcznik, by nie ryzykować zakażeń bakteryjnych lub grzybiczych.
Chociaż atopowe zapalenie skóry głowy jest schorzeniem przewlekłym, można kontrolować jego przebieg, a nawet zminimalizować objawy na tyle, by nie były dokuczliwe w życiu codziennym. Wymaga to jednak pewnych poświęceń (na przykład dietetycznych) oraz odpowiednio dobranych kuracji i domowej pielęgnacji. Chorując na AZS, warto być pod opieką dermatologa.