Czym są przeczosy na skórze?
Przeczosy to zmiany tworzące się na powierzchni skóry. Mają one kształt linii i przypominają drobne pęknięcia. Ubytki tego rodzaju różnią się od siebie rozmiarem, głębokością oraz kolorem. Zwykle są czerwone, ale mogą mieć też postać strupów bądź blizn w odcieniu nieco jaśniejszym niż zdrowy naskórek.
Objawy towarzyszące przeczosom:
- silny świąd,
- pieczenie,
- wydzielina – przejrzysta, ropna, a czasami nawet krwista, w zależności od tego, jak bardzo nasilone są zmiany skórne,
- zaczerwieniona skóra w zmienionych chorobowo miejscach,
- duża wrażliwość na dotyk,
- dyskomfort i dolegliwości bólowe w zmienionych partiach skóry.
Najczęstsze przyczyny tworzenia się przeczosów
Dlaczego na skórze powstają przeczosy? Są one następstwem mechanicznych uszkodzeń – przede wszystkim długotrwałego i częstego drapania. Do tego z kolei przyczynia się silny świąd. Przeczosy mogą towarzyszyć różnego rodzaju dermatozom – na przykład łuszczycy, grzybicy czy zakażeniom pasożytniczym. Ponadto zmiany tego typu czasami związane są z chorobami ogólnoustrojowymi, takimi jak cukrzyca, półpasiec oraz chłoniak. Powstawaniu takich podrażnień skóry sprzyja także jej nadmierne wysuszenie.
Przeczosy mogą być jednym z objawów choroby skóry. Zwykle towarzyszą takim dermatozom jak:
- Atopowe zapalenie skóry – schorzenie to często objawia się suchością skóry i uporczywym świądem, którego konsekwencją są zmiany mające postać przeczosów oraz nadżerek.
- Opryszczka – powoduje ona podrażnienie skóry, a to często prowadzi do tworzenia się przeczosów.
- Łuszczyca – w jej przebiegu przeczosy zwykle tworzą się na kolanach, łokciach oraz plecach.
- Świerzb – zakażenie pasożytem świerzbowcem wywołuje drapanie skóry, a konsekwencją tego często są właśnie przeczosy.
- Wszawica – to kolejna choroba pasożytnicza, w której oprócz zmian rumieniowych oraz grudkowych mogą występować ubytki naskórka w kształcie charakterystycznych linii.
- Alergia skórna – podrażnienie skóry często wywołane jest przez kontakt z drażniącą substancją, na przykład będącą składnikiem kosmetyku. Powoduje to wysypkę, nasila świąd, a także skutkuje powstawaniem zmian w formie przeczosów.
Czynniki, które sprzyjają powstawaniu przeczosów:
- Nadmiernie sucha skóra – zmiany skórne z charakterystycznymi pęknięciami często pojawiają się u osób z suchą skórą, która ma ograniczoną zdolność do zatrzymywania wilgoci.
- Wiek – wraz z upływem lat skóra traci na jędrności i elastyczności, a w konsekwencji tych procesów staje się sucha. To dlatego na występowanie przeczosów bardziej narażone są osoby starsze.
- Długotrwałe używanie klimatyzacji bądź ogrzewania – to kolejne czynniki, które sprzyjają wysuszeniu skóry, a co za tym idzie – jej podrażnieniom, odczuwaniu świądu i powstawaniu przeczosów.
- Choroby ogólnoustrojowe – nadczynność tarczycy, cukrzyca czy stwardnienie rozsiane to przykłady schorzeń ogólnoustrojowych, którym mogą towarzyszyć przeczosy.
- Zaburzenia psychiczne – silny lub długotrwały stres oraz napięcia emocjonalne mogą potęgować świąd i nasilać chęć drapania skóry.
Diagnostyka i leczenie przeczosów
Podstawą leczenia przeczosów jest określenie przyczyny ich powstawania. Dlatego, jeśli dostrzegasz na swojej skórze zmiany mogące być właśnie przeczosami, umów się na konsultację dermatologiczną. Lekarz obejrzy Twoją skórę, zleci ewentualne badania dodatkowe lub zasugeruje wizytę u jeszcze jednego specjalisty, jeśli padnie podejrzenie, że przeczosy są konsekwencją schorzeń ogólnoustrojowych.
Ustalenie przyczyny występowania przeczosów jest kluczowe dla wdrożenia odpowiedniej terapii:
- Jeśli zmiany te związane są z atopowym zapaleniem skóry, zastosowanie mają miejscowe preparaty nawilżające, kremy steroidowe oraz środki przeciwhistaminowe. Ponadto istotne jest unikanie czynników prowokujących wystąpienie reakcji alergicznej.
- Przeczosy będące następstwem świerzbu leczy się kremami z permetryną, czyli związkiem mającym działanie przeciwpasożytnicze. Natomiast gdy zmiany są nasilone, a ich objawem jest ropna wydzielina, wskazana jest antybiotykoterapia.
Świeżych przeczosów nie należy poddawać zabiegom kosmetycznym – w pierwszej kolejności należy zadbać o ich zagojenie się. Jeśli w późniejszym etapie pozostaną na skórze blizny lub inne ślady, można rozważyć wdrożenie odpowiednich terapii złuszczających, nawilżających i regenerujących – na przykład laseroterapii, fototerapii oraz mezoterapii igłowej.
