Czym są kamienie migdałkowe?
Niewielkie grudki w jasnym kolorze, które gromadzą się w zagłębieniach migdałków podniebiennych to właśnie kamyki migdałkowe. W wielu przypadkach nie są one w ogóle dostrzegalne, a przynajmniej do czasu aż nie zostaną odkaszlnięte.
Kamienie migdałkowe mogą być białe, kremowe, żółte, a nawet jasnozielone. Powstają z zalegających resztek pokarmowych, złuszczonego nabłonka oraz różnych drobnoustrojów. Z czasem ulegają zwapnieniu i stają się twarde – stąd też ich nazwa.
Skąd się biorą kamienie na migdałkach?
Na powstawanie kamieni migdałkowych wpływają różne czynniki. Przede wszystkim są to:
- Infekcje i stany zapalne gardła oraz migdałków – szczególnie źle leczone. Z ich powodu w obrębie migdałków mogą tworzyć się zrosty i blizny, które utrudniają proces samooczyszczenia się tych okolic i zaleganie w nich śliny oraz resztek pokarmowych.
- Odkładające się resztki pokarmowe w kryptach migdałków – z czasem ulegają zwapnieniu i właśnie tak powstają kamienie migdałkowe.
Na proces tworzenia się kamieni na migdałkach wpływają również bakterie beztlenowe, które namnażają się na gromadzących się resztkach pokarmowych. Właśnie ich obecność powoduje powstawanie przykrego zapachu w ustach.
Kamienie migdałkowe – objawy
- Ból gardła, który nasila się podczas przełykania.
- Zaczerwienienie w okolicach migdałków.
- Powiększone migdałki.
- Bardzo specyficzny, nieprzyjemny zapach z ust – może budzić skojarzenia z fetorem zgnilizny.
- Uczucie ciała obcego w gardle i związane z tym częste kasłanie i chrząkanie.
- Widoczne białe zmiany na migdałkach – dopiero wówczas, gdy kamienie migdałkowe są duże.
Część objawów kamieni na migdałkach jest niespecyficzna i może wskazywać także na różnego rodzaju infekcje – na przykład na zapalenie migdałków u dorosłych. Jeśli jednak zauważysz u siebie kilka z poniższych objawów, to może wskazywać właśnie na kamyki migdałkowe. By potwierdzić tę diagnozę, koniecznie skonsultuj się z laryngologiem lub odwiedź lekarza rodzinnego.
Kamienie migdałkowe – leczenie
Metodę leczenia kamieni migdałkowych dobiera się w zależności od ich rozmiaru i występujących dolegliwości. Większe kamienie mogą powodować trudności w przełykaniu, uczucie ciała obcego w gardle i dyskomfort. Mniejsze kamyki zazwyczaj nie wiążą się z podobnymi niedogodnościami, ale nawet ich obecność może powodować nieprzyjemną woń z ust i właśnie z tego względu większość osób woli się ich pozbyć.
Domowe sposoby na kamienie migdałkowe
- Usuwanie ich patyczkiem lub szpatułką – popularna metoda, którą można zastosować w domowym zaciszu. Potrzebne będzie lusterko, drewniana szpatułka i chwila czasu. Szpatułki nie należy mocno dociskać do migdałków ani nią mocno pocierać, by uniknąć otarć.
- Płukanie irygatorem – pod wpływem strumienia wody pod lekkim ciśnieniem, kamienie migdałkowe są wypłukiwane. To prosty sposób na czyste krypty migdałkowe.
Niestety kamienie migdałkowe mogą nawracać, a domowe metody ich usuwania są doraźne i nie rozprawiają się z przyczynami problemu. Niekiedy może być także niemożliwe pełne usunięcie kamieni migdałkowych – na przykład z uwagi na ich rozmiar lub stopień zwapnienia. W takich sytuacjach konieczna będzie interwencja specjalistyczna.
Zabiegi na kamienie na migdałkach
Gdy domowe sposoby leczenia kamieni migdałkowych nie przynoszą rezultatu, warto zdecydować się na profesjonalny zabieg. Szczególnie godna uwagi jest procedura znana jako kryptoliza migdałków. Zabieg polega na spłyceniu oraz zamknięciu krypt migdałkowych, w których zwykle tworzą się kamienie. Procedura jest delikatniejsza od zabiegu ablacji lub kriolizy, a więc i mniej bolesna. Kryptolizę wykonuje się w znieczuleniu miejscowym i w warunkach ambulatoryjnych, dzięki czemu nie trzeba poddawać się dłuższej hospitalizacji. Powrót do codziennych aktywności po zabiegu jest bardzo szybki.
Kryptoliza migdałków to procedura, którą warto przetestować, jeśli często zapada się na zapalenie migdałków i ma się problemy z nawracającymi kamieniami migdałkowymi. Niektórzy lekarze proponują wówczas procedurę chirurgicznego usunięcia migdałków, ale lepiej traktować tę ewentualność jako ostateczność. Migdałki pełnią bowiem ważną rolę w działaniu układu immunologicznego.
Jak uniknąć kamieni migdałkowych? Działania profilaktyczne
Wielu schorzeń i dolegliwości można uniknąć lub zminimalizować ich ryzyko, jeśli stosuje się odpowiednią profilaktykę. Jakie działania warto podjąć, by ograniczyć ryzyko powstawania kamieni na migdałkach?
- Sumiennie leczyć infekcje gardła, stany zapalne migdałków oraz jamy ustnej. Wiele osób bagatelizuje przeziębienia, a nawet ból gardła i poważniejsze objawy infekcji. Tymczasem brak leczenia i odpoczynku podczas choroby może sprzyjać różnym powikłaniom – w tym tworzeniu się kamieni migdałkowych.
- Dbać o higienę jamy ustnej. Szczególnie ważne jest codzienne mycie zębów oraz ich nitkowanie. Warto stosować również irygator do wypłukiwania resztek jedzenia z trudnodostępnych miejsc.
- Stosować zdrową dietę i unikać używek. Cukry proste, alkohol i substancje zawarte w papierosach mogą zagęszczać ślinę, podrażniać błonę śluzową jamy ustnej i wpływać na odkładanie się płytki nazębnej, która jest pożywką dla bakterii.
Kamienie migdałkowe mogą przytrafić się niemal każdemu. Ich szybka diagnoza i odpowiednio dobrane leczenie pomogą jednak w wyeliminowaniu związanych z nimi dolegliwości.
